1 - یک کلیشه نسبتا رایج در ادبیات سیاسی – رسانه ای کشور وجود دارد و آن نشستن مطبوعات به جای احزاب است. یعنی خلاء وجود احزاب و تشکیلات منظم و دارای برنامه از طریق روزنامه یا سایت پر شود. مثل اینکه به جای مغازه فقط ویترین مغازه داشته باشیم. دنبال کنندگان این راه نه تنها مغازه ای به دست نخواهند آورد بلکه ویترین خود را نیز ازدرجه اعتبار و کسب اعتماد مشتریان ساقط خواهند کرد. این اتفاق تلخ برای چندمین بار در طول تاریخ حاکمیت سیاست و مطبوعات ایران، در سال های حاکمیت پارادایم اصلاحات بر فضای سیاسی – اجتماعی – رسانه ای ایران بار دیگر تکرار شد.

2 – وقتی ویترین با تمام جذابیت ها و مزایایش چیزی برای عرضه به مشتری نداشته باشد پس در حقیقت نسبتی با او ندارد. پس هدف اصلی از جلب توجه رهگذران سلب توجه آنان از توجه به سایر ویترین هاست و بس! در این حالت است که طرف واقعی ویترین ما دیگر مشتری نیست بلکه سایر ویترین های رقیب است درست مثل روزنامه های جایگزین احزاب که به جای مخاطب قرار دادن مردم، با یکدیگر حرف می زنند. گویا کارکرد روزنامه ها فقط یک رو نوشت به ملت جهت اطلاع از دعوای قدرت است! بدین ترتیب روزنامه های در دست صاحبان زر و زور به یک تزویر نامه محض با صفحات اول پر از مراودات شخصیت ها و قدرت ها و منیت ها تبدیل می شود.

3 -  در این روزنامه ها همیشه مسایلی وجود دارد که برای چهره های ثابت ، همان ها که تیترهای اول از رفتار ها و گفتارهای ایشان تشکیل می شود، خیلی مهم است. آنها دائم از اهمیت یک موضوع صحبت می کنند ولی نه اینکه دلایل و شواهد خود را به ملت عرضه کنند.
قرار نیست مردم طرف خطاب باشند بلکه قرار است هر روز صبح از مجموعه این گفتگوها و رفتارهایی که حالا دیگر شکل تیتر و عکس و مطلب به خود گرفته اند، فقط مطلع باشند! مهم نیست مردم چه سوالات، ابهامات یا خواسته هایی دارند بلکه مهم این است که پاسخ ها و خواسته های ما را بدانند.(بخوانید خواسته های ما را خواسته های خود بدانند)

4 – البته روزنامه های زنجیره ای حزبی این کارها را با رعایت همه اصول حرفه ای انجام می دهند تا مبادا دستشان رو شود غافل از اینکه سواد رسانه ای خصوصا مطبوعاتی مردم در طول هشت سال گذشته آنقدر بالا رفته است که دیگر تیتر اول یک مطبوعه را به عنوان مساله اول زندگی خود محسوب نکنند. ذهنیت تاریخی مردم ایران معمولا مسایل  احزاب را به عنوان مسایل خود تلقی نکرده است. جالب این که احزاب به وجود این ذهنیت آگاه بوده اند لذا بساط سیاسی خود را نه در احزاب بلکه در دانشگاه ها یا مطبوعات پهن می کنند.

5 – استفاده از تکنیک پنهان شدن پشت دانشگاه و مطبوعات نیز فقط شش سال جواب داد و توانست مساله اصلی احزاب را به مساله اصلی مردم تبدیل کند. دقیقا از سال هفتم اصلاحات نه تنها مردم بلکه خود دانشگاهیان و نه تنها مردم بلکه بدنه عظیمی از حرفه ای های عرصه مطبوعات، لزوم اینکه مساله اول مطبوعات و مساله اول بدنه فعال سیاسی دانشگاه همان مساله مردم است را مورد تردید قرار دادند. امروزه باید این تردید جدید را نیز به ذهنیت تاریخی منفی مردم ایران نسبت به احزاب، این بار نسبت به حرکت های سیاسی دانشگاهی تند رو و حرکت های مطبوعاتی از نوع اصلاحاتی آن اضافه کنیم.

6 -  علی رغم اینکه احزاب نسبت به وجهه منفی خود نزد مردم یک آگاهی نسبی دارند ولی هنوز این خود آگاهی را در خصوص ذهنیت منفی مردم به مطبوعات حزبی و حرکت های حزبی دانشگاهی به دست نیاورده اند – بخوانید نمی خواهند بپذیرند- نشانه این جهالت یا تمرد شناختی، مواضعی است که در روزهای اخیر با پوشش درجه یک مطبوعاتی حرکت افراطی عده ای دانشجوی حزبی دانشگاه امیر کبیر و همچنین در پافشاری جانانه در برابر مظلومیت انتخاباتی، قبل و خصوصا پس از روز انتخابات قابل مشاهده است. غافل از اینکه مردم حداقل در دو سال اخیر نشان داده اند توجه چندانی به آنان ندارند.

7 – این روزها در مطبوعات حزبی مذکور سعی بر القای چند تسلط گفتمانی است:
- تسلط گفتمان کارآمدی حرکت های حذبی بر گفتمان کارآمدی حرکت های مردمی( این که احزاب دوم خردادی به وحدت انتخاباتی رسیدند ولی لصولگرایان نتوانستند متحد شوند)
- تسلط گفتمان پیروزی احزاب بر شکست احزاب در انتخابات (این که ما پیروز شدیم ولی نمی خواهند اسم لیست حزبی ما از صندوق بیرون بیاید)
- تسلط گفتمان کارآمدی احزاب در اداره کشور به گفتمان کارآمدی شایستگان برآمده از مردم( اینکه پس از ایجاد گرانی دست ساز آن را با موج تبلیغاتی تقویت کنن و تمام موفقیت های دولت مردمی را به حساب تلاش های دولت های حزبی قبلی برگردانند)
- تسلط گفتمان فرار از اصول به سمت منافع بر گفتمان ایستادگی بر اصول برای کسب منافع(این که حرکت های بین اللمللی رئیس جمهور موضع نظام و ملت نیست و موضع شخصی است که موقتا قدرت بدستش افتاده)
- تسلط گفتمان موجه بودن قدری از فساد و مفسد بر گفتمان ریشه کن کردن فساد و مفسد(این که چون اقتصاد و مولدان سرمایه، مبارزه با ناهنجاری های اقتصادی را برنمی تابند، این حرکت ها جز تلف کردن وقت و بدبین کردن ملت از یک طرف و کند شدن حرکت اقتصادی کشور از طرف دیگرچیزی عاید ملت نخواهد کرد)

8- اما مهمترین و جدیدترین جریان القایی و اقناعی که در روزنامه های زنجیره ای احزاب خصوصا قبل و بعد از انتخابات شوراها به چشم می خورد القا حزبی بودن حرکت های دولت و خصوصا طرفداران مردمی او در انتخابات است. جالب این است که پس از این که جریان مذکور به هیچ وجه نتوانست القا مذکور را در خصوص روی کارآمدن مردمی دولت با موفقیت اجرا کند اینک در خصوص ادامه حرکت عدالت طلبانه طرفداران مردمی دولت پیاده می کند.

کاربرد نهایی این القا برای جریان مذکور مشخص است: اگر قرار باشد انگاره و تصویر دولت و بدنه فعال مردمی همراه او در نظر ملت خارج از چارچوب حزبی شکل بگیرد با این روند موفقیت و کارآمدی که دولت در پیش گرفته است نه تنها رقبای انتخاباتی سابق بلکه کل هویت تحزب بدین شکل که تاکنون وجود داشته زیر یک علامت سئوال بزرگ قرار خواهد گرفت. لذا ایشان به جای ارتقا و رهاسازی خود از غل و زنجیرهای باندی و گروهی به سطح ملی و بومی مردم ، سعی می کنند نه خود دولت بل انگاره آن را در نزد ملت در حد یک حزب مثل خودشان پایین بیاورند. به نظر نگارنده –که مبتنی بر تجربیات چندین ساله از مشاهده افت و خیزهای حرکت انقلابی ده سال اخیر ایرانیان است- انگاره های القایی در گستره رو به تزاید خدمات مختلف دولت و عمق روز افزون روابط عاطفی او با ملت حل خواهد شد.

9- ورای همه این جنجالهای حزبی مردم عملکرد انتخاباتی دولت را در مقایسه با دولت های سابق مرور خواهند کرد. آن ها می بینند که دولت یک انتخابات واقعا سالم برگزار کرده است . چون می دانند به چه کسانی رای داده اند و به چه کسانی رای نداده اند.
مردم حداقل در تهران به احزاب رای ندادند، آن ها حتی به لیست ها هم رای ندادند بلکه به افراد شاخصی رای داده اند که احزاب و جریانها برای نجات خود به آن ها تمسک می جویند . بنابر این دست و پا زدن های حزبی پس از انتخابات برای مردم کاملا بی معنی است.

10- حرکت های امیدبخش و مکتبی دولت با چاشنی انتخابات مردمی که تقریبا هر سال برگزار می شود، احزاب را وادار خواهد کرد که نه با خودشان و برای تقسیم قدرت بین خودشان بلکه با مردم و برای اخذ فرصت خدمت از ایشان صحبت کنند.
انتخابات 24 آذر نشان داد که از این پس باید یک تجلیگاه دیگر پیوند دولت-مردم را نیز به سفر های استانی ریاست جمهور اضافه کرد و آن هر انتخاباتی است که در ایران برگزار خواهد شد. همانگونه که سفرهای استانی رئیس جمهور در ترویج فرهنگ علی وار ارتباط سهل و حقیقی مردم با قدرت و قدرتمندان یک دانشگاه اسلامی بزرگ است. انتخابات های همزمان با دولت نهم نیز در ترویج فرهنگ علی وار ارتباط متواضعانه و خالصانه قدرت و قدرتمندان با مردم حرف اول را خواهد زد. نتیجه نهایی این دو سیستم قطع سیکل کشنده مشخص شدن همه چیز در لابی های پشت پرده قدرت و قدرتمندان است فارغ از این که "من" یا "او"  رای بیاورد.

*دانشجوی دکترای فرهنگ و ارتباطات

http://rajanews.com